spelregels

Het valt me op dat geld de tikkende bom onder veel emoties en relaties is. Geld is gedoe, hoewel we er dagelijks mee omgaan – of voor wegrennen. Geld meet, geld weegt, geld drukt onze welvaart, ons welzijn of: ons falen uit. Geldgebrek wijt men aan eigen fouten. Ik weet dat de meesten mijn situatie beoordelen als “Eigen schuld, dikke bult.” Erover praten doe je niet, want: wees geen slachtoffer en werk aan je leven, meisje. De andere kant: veel geld, rijkdom, roept het beeld op van Dagobert Duck, zwemmend in zijn munten; oftewel een overdosis aan geld lijkt zinloos, leidt nergens toe dan nog meer leegte en ronddobberen.
En ik, ik wil blijkbaar de gêne opzoeken, de ongemakkelijke voorbeelden op tafel leggen. We vertellen elkaar in talkshows of we homo of hetero zijn. Of we seksueel bevredigd zijn. Of ons huwelijk voldoening schenkt. Maar we leggen beschaamd de hand over de inhoud van onze portemonnee. Deze schaamte, ongetwijfeld geworteld in kerk en christendom?, is vast een bron van veel geldproblemen en debacles; we hebben het concept niet leren hanteren. Dus we klagen, beklagen. En praten niet meer over waarden zoals… vriendschap. Wellevendheid. Vrijheid. Creativiteit. Ontwikkeling. Groei. Natuur. Dieren. Liefde… Dat woord durf ik voorlopig niet in de mond te nemen, laat staan dat ik het als metafoor van geld bij mijn bewindvoerder zou introduceren: “Eh… Het gaat zo niet langer, ik red het deze maand niet, ik heb meer liefde nodig.”
“Helaas, mevrouw, deze hoeveelheid is u toebedeeld, volgens de wettelijke norm voor alleenstaande moeders. Dit is uw Vrij Te Laten Bedrag. Drie zoenen plus één glimlach plus anderhalf compliment en een luisterend oor – per maand. U doet het er maar mee.”
“Heeft u weleens geprobeerd om met zo weinig liefde rond te komen?”
“Mijn liefdesleven is niet aan de orde.”
“Dat zeggen jullie ambtenaren altijd. Zo blijven jullie weer buiten schot. Maar ik heb een enorm verlangen. En ik ben niet van de porno, ziet u. Ik zoek echte liefde.”
Nee, ze zal me uitlachen en terugverwijzen naar Loket 3. Liefde is, net als geld, het uitgeholde cliché, waarvan ik bovendien de spelregels nooit heb geleerd; ik kwam in uw wereld als vluchteling, een slechtziende immigrant, uit het land van de waardelozen, en er zit niets anders op dan het spel te leren spelen.