Er zijn mooie reacties op het nieuwe boek. Verrassende reacties. Maar ook kritiek, hoor. Dat ontken ik niet. Met name mensen die mij kennen, maken ook andere opmerkingen over het boek. Ze vinden het heftig. Al die ellende. Ze zeggen: die dingen die je schrijft, die wil ik helemaal niet weten. Het is me dan niet geheel duidelijk of ze bedoelen: die dingen wil ik niet weten. Of dat ze bedoelen: die dingen wil ik niet over jou weten. Dat is namelijk een bekend probleem met een mee-lezende vriendenkring; ze staan te dichtbij, om je werk nog als een verhaal te kunnen beleven. Maar meestal vraag ik niet door, aangezien ik ieders eigen leeservaring niet wil verstoren. Ik vermoed dat ze de seksuele details en fysieke beschrijvingen in het boek bedoelen. Ik vraag me wel af wat voor relatie zulke lezers met hun geliefde hebben. Want ik denk dat onze intiemste relaties, met onze partner en onze kinderen, vaak teruggaan tot dingen die we niet willen weten van elkaar. Poep en pies. En kots. En snot. En geld. En de volle vuilniszakken. Helaas. Want wat is het fijn om met je partner warme gevoelens en belevenissen te delen. Kunstzinnige ervaringen, gevoelens van intimiteit en affectie. Nou ja. Ik geloof niet dat er een volwassen, menselijke relatie bestaat waarin nooit onaangename, ongemakkelijke en gênante kwesties zijn geopenbaard. En die kwesties heb ik tot in het extreme uitgehold in mijn boek. Zo is het ja. En ik zou het weer doen. Opnieuw opnieuw opnieuw. Zoals een schrijver ooit tegen mij zei: “Marinet, ik kan niet schrijven zonder schaamte, ik moet me schamen wanneer ik schrijf.” En deze week zei zangers Wende Snijders op tv: “Ik kan niets maken zonder twijfel, ik heb de twijfel nodig.” Zo is het. En ik. Ik heb de onaangenaamheid nodig, en de vertwijfeling, en soms de gênante dingen. Omdat er ook geen lente en zomer zonder herfst en winter bestaan. Een gure, snijdende januariwind, met striemende slagregen op ijzelig asfalt, koude oren en bevroren tenen. Onaangenaam. Ongewenst. En zelfs in de allermooiste zomer zit iets vreselijks: een zonnesteek, een muggenplaag of bedorven barbecue, of een echtgenoot die vreemdgaat onder zomerzon, terwijl zij dacht: dat hij van haar hield.
PS Reacties van lezers staan op deze pagina