Varkensmeditatie

Gisteren weer een stalbrand in Brabant: honderden varkens overleden. Niet te bevatten. Meestal klik ik de berichten snel weg. Mijn geschiedenis met varkens gaat een heel eind terug – en niet persé fraai. In 1994 had ik korte tijd een hangbuikzwijn. Hij was gewoon te koop bij de dierenwinkel en in mijn onnozelheid dacht ik: leuk, een varken. Net zoals tegenwoordig de minivarkens worden aangeprezen op Marktplaats. Nooit doen, hoor!
Binnen enkele weken had het zwijntje de tuin omgeploegd en veranderd in een polder. Als ik moest werken, gilde het jonge zwijn de buurt bij elkaar. Hij ontsnapte en nam de wijk: hij rende zó naar het park. Dolle taferelen, ja. Maar uiteindelijk moesten wij heel snel handelen om niet diep in de penarie te raken. Ik wist een plek te vinden op een kinderboerderij, waar ze gezelschap zochten voor hun andere hangbuikzwijn. Ons zwijn paste al bijna niet meer in de auto, zo hard was hij gegroeid in enkele weken. Eind goed, al goed. Dit is de korte versie van het verhaal. De fictieve versie is in 2007 gepubliceerd in Hollands Maandblad onder de titel Zeuke.
Mijn sympathie voor varkens hield stand; ik werkte een zomer als vrijwilliger bij Varkens in Nood. Weer een paar jaar later bezocht ik Het Beloofde Varkensland / De Familie Bofkont, onder de rook van Amsterdam.
Na het volgen van een workshop ging de wereld van de Bofkonten nooit meer uit mijn gedachten. Alleen al de dagelijkse verhalen op het blog, door Dafne Westerhof, kruipen onder je huid. Je kunt nooit meer terug naar niet-weten. Op een liefdevolle en uiterst persoonlijke manier vertelt zij al jaren de verhalen van haar varkens, koeien, kippen en katten. Ze zet hiermee consumenten en producenten aan het denken maar vervalt nooit in klagen. Ook niet over boeren. Ze wijst nooit met een vingertje naar mensen die in hun onhandigheid (zie boven) met dieren aanklooien. Maar wel geeft ze anonieme varkens een uniek gezicht, een identiteit van zichzelf. Elk varken heeft een eigen karakter, geschiedenis, en dus littekens.
Duizenden mensen bezochten de workshops en werden meteen vegetariër. Of ze gingen geld doneren. Of zomaar helpen. Ik ga elk jaar wel een middag varkens masseren of gewoon daar zíjn. Ik heb al veel mensen meegenomen naar het Beloofde Varkensland, waar varkens ècht kunnen leven zoals ze dat zelf willen. Oud worden. Gehandicapt raken. Vriendschappen aangaan. Hartveroverend en hartverscheurend soms. Ook in het sterven geeft Dafne de dieren een ongekend respectvol einde. Vorige week moest een heel dierbaar varken – De moeder van Sjonnie – worden ingeslapen. Ik las de laatste blogs met een snik in mijn keel. En toen.
Toen kwam vanmorgen dit filmpje in de vrienden-mailbox. Een nieuw biggetje is gearriveerd op de boerderij. Van een transport gevallen misschien. Nog een geel label in het oor. Wat gebeurt er daarna? Hoe bied je een biggetje, nog overstuur en gehavend, een nieuw thuis. Een echt welkom.
Daar heeft Dafne een protocol voor, want je kunt een nieuwe bewoner niet zomaar bij de groep plaatsen. Eerst op adem komen, verzorgd worden, uitrusten. Vaak gaat ze de eerste periode bij het nieuwe varken slapen, om het te laten wennen en te kalmeren. Hoe dat eruit ziet? Dat zie je in dit filmpje over Koertje. Ga ervoor zitten. Zet je telefoon uit. Acht minuten meditatie. Acht minuten volledige overgave tussen vrouw en varken. Ik heb ademloos gekeken. Wat een liefde. Wat een kunst en kunde. De hand onder de bek van het biggetje. Zijn oor dat omhoog flappert. De snuit die zich in het dekbed boort. Zoeken naar troost. Het vermoeide hoofd dat opzij valt. Het schokken van het lijfje.
Wat mij betreft gaat dit filmpje rechtstreeks naar het museumplein waar het dag en nacht op een groot wit scherm aan de wereld vertoond wordt.

PS Wil je de familie Bofkont steunen, kijk dan op de website en word alsjeblieft vriend: de dieren leven er heel lang en heel gelukkig!